Εάλω η Πόλις

 

   

    29η Μαΐου 1453-

 Αποφράδα ημέρα .

 «Εάλω η Πόλις» : Η κραυγή αυτή δονούσε την ατμόσφαιρα, όταν ο αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, μια ηρωική και συνάμα τραγική μορφή της ελληνικής ιστορίας, φορώντας την επίσημη φορεσιά του και αγωνιζόμενος ηρωικά έπεφτε πλάι στους στρατιώτες του... σημαίνοντας το οριστικό τέλος της υπερχιλιετούς Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, κλείνοντας μια πορεία παρακμής που είχε αρχίσει πολλά χρόνια πριν... αλλάζοντας την πορεία της Ιστορίας, για πάντα…

Ο Μωάμεθ Β' ο Πορθητής, επικεφαλής 80.000 ανδρών, πολιόρκησε με μνημειώδη τρόπο την πόλη, που προστατευόταν μονάχα από 10.000 άνδρες. Παρά την ασύγκριτη διαφορά δυνάμεων, η πόλη άντεξε για τέσσερις μήνες και έπεσε μόνο μετά την ισοπέδωση των τειχών της από τους τουρκικούς κανονιοβολισμούς. 👉Αυτά μάθαμε από την Ιστορία, αυτά ακόμα διηγούνται οι γέροντες στα εγγόνια τους σαν παραμύθι κι αντί για τον επίλογο «ζήσαν αυτοί καλά κι εμείς καλύτερα» κλείνουν τις ιστορήσεις τους με το «πάλι με χρόνους με καιρούς πάλι δικά μας θα ‘ναι»… 👉Όμως, 570 χρόνια μετά την άλωση της Πόλης, κι όταν οι θρύλοί και οι μύθοι έχουν χτίσει την Ιστορία και δεν γκρεμίζονται, άντε να βρεις άκρη με την αλήθεια.

Ο ιστορικός (κοινωνιολόγος, ιστορικός, πολιτικός και νομικός - μαρξιστής) Γιάνης Κορδάτος στο βιβλίο του «Ακμή και Παρακμή του Βυζαντίου» τα γράφει κάπως πιο κυνικά, λιγότερο συγκεκαλυμμένα – πως ⏭«Μέσα στην Πόλη δεν υπήρχε στρατός οργανωμένος. Αν και μπορούσε να οργανωθεί υπολογίσιμος στρατός, δεν υπήρχε καλλιεργημένο το πνεύμα της αντίστασης. Εξάλλου η κόντρα ενωτικών και ανθενωτικών είχε φτάσει σε τέτοιο σημείο, που η Πόλη βρισκόταν στις παραμονές εμφυλίου σπαραγμού, που θα ξεσπούσε αν οι Τούρκοι δεν ήταν απέξω από το κάστρο»... 

👉Ο Παλαιολόγος κήρυξε την πρωτεύουσα σε κατάσταση κινδύνου και έκλεισε τις πόρτες του κάστρου. Στράτο όμως δεν είχε και η μεγάλη βοήθεια που περίμενε δεν ήρθε.. Το μίσος των φανατικών ανθενωτικών για τη Δυτική Εκκλησία ήταν απύθμενο... 

👉Η ενωτική ιεροτελεστία που έγινε στην Αγιά Σοφιά στις 12 Δεκέμβρη του 1452, στην οποία μνημονεύτηκε και ο Παπάς και επισημοποιήθηκε έτσι η ένωση των εκκλησιών...👉έριξε λάδι στη φωτιά. Οι ενωτικοί θριάμβευσαν, αλλά οι ανθενωτικοί την θεώρησαν «βδελυκτή θυσία»...

👉Άμα πέρασαν τρεις-τέσσερις εβδομάδες άρχισε να σπάζει το ηθικό των βυζαντινών ή πιο σωστά των ενωτικών, γιατί από τη μία μεριά οι ανθενωτικοί συνωμοτούσαν και από την άλλη τα τρόφιμα λιγόστευαν, ενώ από τη Δύση δεν έφτανε βοήθεια... 

👉και οι μεν ενωτικοί φώναζαν: "Μακάρι να πέσει η Πόλη στα χέρια των Λατίνων που πιστεύουν στο Χριστό και στη Θεοτόκο και να μην κατακτηθούμε από χέρια ασεβών"… απαντώντας τους με πείσμα οι ανθενωτικοί τα λόγια του Νοταρά: "Καλύτερα είναι να δούμε καταμεσής της Πόλης σαρίκι Τούρκων παρά λατινική καλύπτρα"…

👉Επίσης, δεν έλειψαν και οι από «μέσα» δολιοφθορές... οι προσωπικές διαμάχες... ακόμη οι δεισιδαιμονίες αλλά και ακραία φυσικά φαινόμενα... ⏮

Και είτε η Πόλη παραδόθηκε από ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού και ο Παλαιολόγος υπέγραψε τη συμφωνία, είτε γιατί αρνήθηκε να δεχτεί νέους όρους του Μωάμεθ...  οι Τούρκοι κάποτε πάτησαν την Πόλη. Όχι «γιατί ήταν θέλημα Θεού η Πόλη να τουρκέψει», αλλά γιατί όλα οδηγούσαν στην πτώση... Και όταν το πρωί στις 29 του Μάη μπήκαν από την ανοιχτή Κερκόπορτα η κυβερνητική εξουσία ήταν ανύπαρκτη... και το μακελειό δεν περιγράφεται -"δεν γνώριζε το σκυλί τον αφέντη του"... μανιασμένοι Τούρκοι έσφαζαν όσους και όποιους βρίσκανε μπροστά τους... με κάποιους να τρέχουν προς την παραλία της Προποντίδας και άλλους να κλείνονται στην Αγιά Σοφιά, πιστεύοντας τους χρησμούς και τις προφητείες, πώς θα κατέβαινε άγγελος από τον ουρανό για να σφάξει τους Τούρκους.

👉Το χειρότερο όμως ήταν πως ο αυτοκράτορας εγκαταλείφθηκε μόνος... Το τι απόγινε δεν ξέρουμε... Σκοτώθηκε βέβαια, αλλά από ποιους, πώς και πού δεν το μάθαμε πότε... Λέγεται, πως οι κατακτητές με εντολή του Μωάμεθ αναζήτησαν το πτώμα του Κωνσταντίνου και το έθαψαν με βασιλικές τιμές, χωρίς όμως να γίνει γνωστός ο τόπος της ταφής του. Οι υπόδουλοι πια Έλληνες δεν θέλησαν να πιστέψουν τον χαμό του. Τον φαντάζονταν όχι νεκρό, αλλά μαρμαρωμένο, έτοιμο να ξυπνήσει και «να κυνηγήσει πάλι τούς Τούρκους, ως την Κόκκινη Μηλιά».

     Η ουσία είναι ότι η Κωνσταντινούπολη πάρθηκε από τους Τούρκους και η οπισθοδρόμηση στις περιοχές της Ανατολής παγιώθηκε. Οπισθοδρόμηση οικονομική, κοινωνική, πνευματική. Χρειάστηκε να περάσουν 400 χρόνια όπως γράφει ο Κορδάτος, «για να αναπτυχθούν νέες παραγωγικές δυνάμεις και να αλλάξουν οι παραγωγικές σχέσεις μέσα στην οθωμανική αυτοκρατορία. Και μόνο τότε βλάστησε και αντρώθηκε ο νεοελληνικός εθνισμός που με τα ανδραγαθήματα του στα 1821 ξάφνιασε και έδωσε δυνατά χτυπήματα στη φεουδαρχική και απολυταρχική Τουρκία».

Και η Ιστορία συνεχίζεται… Ο Χρόνος και το Πεπρωμένο εξακολουθούν να ρυθμίζουν το παρελθόν, το Παρόν και το Μέλλον, καθώς όλα ενώνονται σε Ένα. Η μνήμη των Γενναίων ανήκει στην καρδιά όλων των ανθρώπων.

https://www.ethnos.gr/history/article/209920/aloshthskonstantinoypolhsoiprodotesothrhskeytikosemfylioskaiposparadothhkehbasileyoysamesymfoniastonmoamethmythoshkerkoportakaioisklhresmaxesprinapothnptosh